عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، برنده دوره سی ونهم جایزه انجمن معماری جهانی شد - مجله یگانه

به گزارش خبرنگارخبرنگاراندفترمازندران درشهرستان بابلسر، دکتر محسن موسوی عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه مازندران، با پروژه طراحی باغ های شفابخش بچه ها، با رای هیات داوران جشنواره، برنده جایزه سی و نهمین دوره انجمن معماری جهانی World Architecture Awards شد .

براساس این گزارش، طراحی این پروژه از طریق تیمی با هدایت دکتر محسن موسوی و دکتر محسن کافی، اعضای هیات علمی دانشگاه مازندران و دانشگاه تهران و با همکاری محسن خیرمند پاریزی، سجاد خیرمند پاریزی، ایلیا قنبری، سیدمحمدحسین رحمتی، بهاره دهاقین، هانیه لطفی پور و زهرا ابراهیمی انجام شد .

یادآور می شود: طرح های مختلف از طریق محققان از سراسر جهان به مسابقه world Architecture awards ارسال و پس از آنالیز و داوری، طرح های برنده و منتخب در سایت World Architecture Community Awards اعلام می شود .

توضیحات کامل این طرح را در ذیل مشاهده می کنید:

*ایده ها و ارزش های طراحی: *

با توجه به شهرنشینی امروزی، فاصله ایجادشده با طبیعت و کم شدن ارتباط انسان با آن، مسائل و بیماری های جسمی و روحی برای تمامی گروه های سنی به ویژه بچه ها ایجاد شده و به همین علت، باغ های شفابخش به یکی از احتیاجهای زندگی پرتنش جامعه امروزی تبدیل شده است. این باغ ها بستر مناسبی برای تعامل انسان به ویژه بچه ها با محیط اطراف و درگیرکردن حواس مختلف و ارتقای سلامت جسمی و روانی را فراهم می سازند. هم چنین بازی در فضای باز، سیستم ایمنی کودک را بهبود بخشیده، تخیل و خلاقیتش را برمی انگیزد و با کسب تجربه، آموزش و ارتباط با طبیعت، جانداران و هم نوعان، آماده ورود به مراحل بعدی زندگی می شود. در شهرهای امروزی بسیاری از فضاهای شهری و حتی فضاهای بازی بچه ها، جوابگوی احتیاجها و خواسته های آنان نبوده و فضایی قابل درک برای شان نیست. این طرح پس از مطالعه دقیق در خصوص باغ های شفابخش، در پی طراحی فضاهایی متناسب با احتیاجها و خواسته های بچه ها در کنار ارتقای سلامت، آموزش و آماده سازی آنان برای مراحل بعدی زندگی با توجه به اصول، قوانین و ضوابط مربوطه است .

*توجه به بچه ها و آینده بهتر*

بچه ها با بازی یاد می گیرند و با کسب تجربه برای زندگی آماده می شوند . این موضوع جزو مباحث مهمی بود که در طراحی به آن پرداخته شد. آموزش مستقیم و غیرمستقیم هنگام فعالیت و بازی بچه ها در باغ شفابخش، برقراری ارتباط، همکاری و مشارکت در فعالیت های جمعی و آموزش موارد درسی و غیر درسی در هر بخش مورد توجه و سپس طراحی قرار گرفته است .

*محیط جوابگو و فعالیت محور*

نمایش نتایج فعالیت، راهی برای افزایش فعالیت کودک در آینده، زمانی که یک کودک آغاز به فعالیت می نماید و در حال بازی است متوجه می شود که فعالیتش بر محیط تاثیر می گذارد و از این موضوع می آموزد که هر فعالیتی انجام دهد نتیجه ای به همراه دارد، این موضوع در فکر او نقش می بندد که این موضوع در آینده به او یاری خواهد نمود .

*توجه به نظارت والدین*

بچه ها احتیاج به مراقبت و نظارت دارند و این نظارت باید به صورتی باشد که جلوی فعالیت آن ها گرفته نشده و استقلال کودک محدود نشود. والدین از مشاهده بازی کردن و آموختن کودک خود لذت می برند. این موضوع در طراحی این فضا مورد توجه قرار گرفته است .

*آماده شدن برای زندگی اجتماعی و ایجاد فرصت برقراری ارتباط با هم نوعان*

زندگی یک فعالیت جمعی است. ما برای زندگی احتیاج به برقراری ارتباط با دیگران و انجام کار گروهی داریم. طراحی فضای جمعی این فرصت را برای بچه ها ایجاد نموده است. آن ها با هم بازی می نمایند، با هم می آموزند و دوست می شوند .

*توجه به چالش طراحی علیه ویروس، مسایل مربوط با پاندمی و اپیدمی*

مساله سلامت کاربران همیشه از دغدغه های طراحان و مسئولان بوده است . با شیوع بیماری کرونا و فراگیرشدن آن، اصول نو در طراحی فضایی ایجاد خواهد شد این تیم پس از آغاز و همه گیری بیماری تا به امروز، طراحی هایی در این زمینه انجام داده است تا موجب جلوگیری از شیوع و از بین بردن زنجیره بیماری ها در کنار فعالیت و حضور کاربران در اماکن شهری و استفاده از امکانات شهری با کمترین خطر شود. چیدمان نو مبلمان ها، توجه به فاصله گذاری اجتماعی، طراحی دستگیره ها و بازشوها، نکات و نوآوری های مربوط به روشویی و سرویس بهداشتی، سیستم های ضدعفونی نماینده فضا و کاربران از جمله مواردی هستند که از آن ها در طرح استفاده شده است .

*قابلیت توسعه*

فضای امن به تنهایی می تواند خوب باشد اما قابلیت توسعه فضا می تواند پتانسیل فعالیت و حضور کاربران با خیال راحت را ایجاد کند. چالش اصلی پس از بیماری، حضور بدون استرس در شهر و فضاهای عمومی، انجام تعاملات اجتماعی و استفاده حداکثری از امکانات شهری است که با توجه به قابلیت توسعه فضایی می توان با فضاهای امن متعدد و متصل به هم، فضاهای وسیعی از شهر را پوشش دهیم و فضای امن در برابر ویروس را به شهری امن در برابر ویروس ها تبدیل کنیم .

*طراحی هوشمند و جوابگو*

با قابلیت برنامه نویسی و معماری رایانشی به یاری نرم افزارهای مربوطه به طرحی هوشمند و جوابگو دست پیدا کردیم به طوری که با نزدیک شدن کاربر به فضا با توجه به حسگرها، لامپ ها روشن و با خروج از محدوده هر دستگاه، دستگاه قبلی غیرفعال و دستگاه بعدی فعال شود. این کار باعث می شود علاوه بر ضدعفونی کردن فضا و کاربران، در مصرف انرژی نیز صرفه جویی شود .

*ضدعفونی از طریق تابش از بالا، پایین و به صورت زاویه دار*

در تابش بالا بخش هایی وجود خواهد داشت که مورد تابش قرار نمی گیرند و این باعث می شود تا عمل ضدعفونی کردن و نابودکردن ویروس ها به درستی و به طور کامل انجام نشود. به همین علت در بخش های مرزی محدوده ها در کف سازی تابش از کف به بالا و به صورت زاویه دار را در نظر گرفتیم. هم چنین با این حرکت، فهم کاربر از مرزبندی ها و ورود به فضاهای امن نیز بیشتر می شود .

*طراحی رفتارگرا در طراحی مسیرهای دسترسی*

در طراحی پارک محله، مشاهده عبور و مرور افراد محلی از مسیرهایی که با گذشت زمان و تجربه شخصی افراد ایجاد شده، در اولویت است که از طریق مشاهده قبل از ورود به طراحی، این اطلاعات به دست آمده و در طراحی مورد استفاده قرار گرفته است .

*ارتباط انسان و گیاه*

پاک سازی و جذب آلاینده ها از طریق گیاهان موجود در فضای سبز و گل جای های مبلمان های طراحی شده، سایه اندازی، ایجاد رطوبت، معطرکردن فضا، خواص دارویی و تنفس در کنار گیاهان، بخشی از نوآوری های این طراحی است .

*توجه به سهم پرندگان و حیوانات در کنار ارتباط انسان با آن ها*

شهر فضایی فقط برای انسان ها نیست، حیوانات و پرندگان نیز در آن با ما سهیم هستند، طراحی فضایی برای حیوانات و پرندگان می تواند حس خوبی برای کاربران فضا ایجاد کند. همان طور که قبلا گفته شد، زمانی که یک موضوع در دوران کودکی به کودک آموزش داده شده و فرهنگ سازی می شود در آینده نیز تاثیر آن باقی خواهد ماند. توجه به سایر موجودات زنده و برخورد مناسب با آن ها می تواند نوید زندگی بهتری را در آینده بدهد .

*قابلیت استفاده از مبلمان های طراحی شده پارک در تمامی ساعات و تمامی فصل های سال*

استفاده از مصالح با ضریب حرارتی بالا موجب جذب تدریجی گرما در طول روز و آزادسازی تدریجی آن در شب می شود. علاوه بر این موضوع، می توان با تغییراتی در جزییات و اضافه کردن بعضی سیستم های ساده به این هدف به راحتی دست یافت .

*فرصت استفاده تمامی اقشار جامعه*

سالمندان و افراد با محدودیت های حرکتی و حسی، بخشی از جامعه هستند و این حق را دارند تا در کنار بچه ها خود از امکانات شهری استفاده نمایند .

*تعادل بین اجتماع پذیری و خلوت فردی در فضاهای پارک*

هر فرد با توجه به ویژگی های شخصی و حالت روحی که دارد تصمیم می گیرد در فضاهای اجتماع پذیر و یا خلوت قرار بگیرد. باید توجه کرد که کاربران حق انتخاب دارند و طراحی ما نباید آن ها را محدود کند. طراحی منعطف با توجه به سلایق و شرایط هر فرد، موضوعی است که باید در طراحی فضای بازی از آن استفاده شود. با توجه به احتیاج بچه ها به امنیت در فضا یکی از اصول مهم در طراحی این مجموعه توجه به CPTED بوده است .